İçeriğe atla

Rıhtımlar Üzerinde

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Rıhtımlar Üzerinde
On the Waterfront
Film Posteri
YönetmenElia Kazan
YapımcıSam Spiegel
SenaristBudd Schulberg
OyuncularMarlon Brando,
Karl Malden,
Lee J. Cobb,
Eva Marie Saint,
Rod Steiger
MüzikLeonard Bernstein
Görüntü yönetmeniBoris Kaufman
KurguGene Milford
DağıtıcıColumbia Pictures
CinsiSinema filmi
TürüDram
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1954, ABD
Çıkış tarih(ler)i28. Haziran. 1954
Süre108 dakika
Dilİngilizce
Bütçe910.000 dolar

On the Waterfront, (Rıhtımlar Üzerinde) Oscar ödülü kazanmış 1954 yapımı bir Amerikan filmidir. Filmin senaryosu Budd Schulberg tarafından yazılmış ve Elia Kazan tarafından yönetilmiştir. Baş rollerinde Marlon Brando, Eva Marie Saint, Rod Steiger, Karl Malden ve Lee J. Cobb. Film müzikleri Leonard Bernstein tarafından bestelenmiştir. Film işçi sınıfının organize olmasıyla gelişen sosyal konuları ele almaktadır. New York Sun muhabiri Malcolm Johnson tarafından yazılan bir dizi öykü temel alınmıştır.

Filmde Terry (Marlon Brando) ve ağabeyi (Rod Steiger) arasında bir taksinin arka koltuğunda geçen sahne, film tarihinin en başarılı oyunculuk sahnesi olarak kabul görmektedir. Brando'nun bu sahnede doğaçlama yaptığını ve sahnenin başarısında kendisini rahat bırakarak doğaçlamaya izin veren Elia Kazan'ın büyük katkısı olduğunu belirtmesine karşın, senaryo yazarı Schulberg, Brando'nun bir doğaçlama yapmadığını, olanları aynen oynadığını iddia etmiştir. Elia Kazan'ın da Brando'nun doğaçlama yapmış olmasına izin verdiğini, otobiyografisi "Bir Yaşam"da belirtmiş olması, Brando'nun doğaçlamadan kastının vücut hareketleri ve senaryoda yazılı olana orijinal bir yaklaşım olduğunu göstermektedir.

1993 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Terry Malloy (Marlon Brando) 20'li yaşlarının ortalarında olmasına rağmen yıpranmış limanlarda yerel çete patronu Johnny Friendly (Lee J. Cobb) için çalışan eski bir boksördür. Ringlerde servet yaparken birden düşüşe geçmesi onu depresyona sokmuştur. Bir çocukluk arkadaşının Johnny Friendly'nin emriyle öldürülmesi suçluluk hissine kapılmasına neden olmaktadır çünkü istemeden cinayete karışmıştır.

Terry öldürülen arkadaşının kız kardeşiyle karşılaşır (Eva Marie Saint) ve flört etmeye başlarlar. Kız ve yerel bir papaz (Karl Malden) çeteye karşı çalışması gerektiği konusunda ikna etmeye çalışırlar. Ama Terry ancak Johnny Friendly çete üyesi olan ve Terry'nin hainliği ortaya çıktıktan sonra öldürülmesini reddeden kardeşinin (Rod Steiger) ölümünü emrettiğinde çeteye karşı savaşmaya başlar.

Terry bu durumu açığa çıkartır ve limanda dışlanır ama sonunda Johnny Friendly'ye karşı işçileri yeniden birlik haline getiren dramatik bir kavgadan sonra zafer kazanır. Daha sonra Terry işine geri dönerek Johnny Friendly'yi işçilerin gözünde aptal durumuna düşürür.

Ödüller ve Adaylıklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödülü Kategori Aday (lar) Sonuç Ref.
Akademi Ödülleri En İyi Film Akademi Ödülü Sam Spiegel Kazandı
En İyi Yönetmen Akademi Ödülü Elia Kazan Kazandı
En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü Marlon Brando Kazandı
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü Lee J. Cobb Aday
Karl Malden Aday
Rod Steiger Aday
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü Eva Marie Saint Kazandı
En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü Budd Schulberg Kazandı
En İyi Sanat Yönetmeni: Siyah-Beyaz Richard Day Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni – Siyah-Beyaz Boris Kaufman Kazandı
En İyi Film Kurgusu Akademi Ödülü Gene Milford Kazandı
En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü Leonard Bernstein Aday

Film hakkında notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • On the Waterfrontun senaryosu Malcolm Johnson tarafından yazılmış, New York Sun gazetesinde yayınlanmış 24 bölümlük "Crime on the Waterfront - Rıhtımlar Üzerinde Suç" adlı seri öykü esinlenerek yazılmıştır. Bu seri makaleyle 1949 yılında Yerel Raporlama dalında Pulitzer Ödülü'nü kazanmıştır. Öykülerde Manhattan ve Brooklyn bölgelerindeki rıhtımların üzerinde yaygınlaşmakta olan yolsuzluk, kanunsuzluk ve haraç kesme olayları ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]